تاریخچه :
کلیسای وانک اصفهان یکی از کلیساهای مشهور محله جلفای این شهر است که در دوران صفویه ساخته شده است.
اکثر گردشگران وقتی به شهر اصفهان وارد می شوند حتما به محله جلفا سر می زنند. در سال 1012 هجری قمری تعدادی از مردمان ارمنستان به دستور شاه عباس اول صفوی به ایران مهاجرت کردند و ایشان آنها را در شهرهای اصفهان و فریدن سکنی داد. شاه عباس اول، بخشی از املاک خود را برای ساختن محله جلفا در حاشیه زاینده رود اختصاص داد و عده ای ارمنی در این محل ساکن شدند و عده دیگر، در دیگر محلات اصفهان سکونت گزیدند.
در زمان شاه عباس دوم دیگر ارمنیان که در محلات دیگر پراکنده شده بودند به محله جلفا کوچ کردند و در آن جا محله های تبریزی ها و ایروانی ها را نیز ساختند.
توسط ارامنه 24 کلیسا ساخته شد که امروزه 13 کلیسا بیشتر باقی نیست و از مشهورترین کلیساها می توان به کلیسهای وانک، بیت اللحم و مریم اشاره نمود. کلیساهای اصفهان با توجه به جمعیت هر محله کوچک و بزرگ ساخته شده اند.
در حیاط کلیسا چند نفر از بزرگان ارامنه و نمایندگان سیاسی اروپا به خاک سپرده شده اند. هم چنین در کلیسای وانک اصفهان در سال 1322 هجری قمری موزه و کتابخانه ای ساخته شد که اشیاء نفیسی در موزه نگهداری شده و کتاب های کتابخانه به عنوان منبع در اختیار محققین ارمنی و دیگر ادیان قرار گرفته است.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که در این کلیسا نسخه ای از پیمان پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان و ارامنه مربوط به سال 4 هجری وجود دارد.
در حال حاضر خلیفه ارامنه و هندوستان در محل گنبد بزرگ و زیبای کلیسای وانک حضور دارند.